Na ostatnim Czwartku Mediacyjnym, 16 maja 2024, Agnieszka Tulin – Kardaś ze Stowarzyszenia Pelikan w Gdańsku podzieliła się z nami doświadczeniami z mediacji rodzinnej włączającej głos dziecka. Opowiedziała o rezultatach z dwuletniego programu pilotażowego poświęconego pogłębianiu świadomości społecznej i podwyższaniu standardów w zakresie ochrony dobra dziecka w konfliktach okołorozstaniowych, ale przede wszystkim o włączeniu modelu Child Inclusive Mediation (CIM) do pracy z rodzinami doświadczającymi kryzysu okołorozstaniowego.
Bycie wysłuchanym jest ważne.
Poprzez włączenie głosu dziecka w procesie mediacyjnym dzieci otrzymują możliwość wyrażenia swoich uczuć, potrzeb i obaw, w sposób dostosowany do ich wieku i potrzeb. Mogą uwolnić się od poczucia odpowiedzialności za sytuację i decyzje dorosłych, zmniejszyć poziom stresu i poczuć, że są ważne i mają wpływ na sytuację.
Ostateczne uwzględnienie perspektywy dziecka leży oczywiście w gestii rodziców, ale może prowadzić do bardziej zrównoważonych i realistycznych decyzji, które lepiej odpowiadają potrzebom wszystkich zaangażowanych stron.
Agnieszka podkreśliła znaczenie kompetencji wychowawczych i komunikacyjnych rodziców w kontekście kryzysów okołorozwodowych. Wielu rodziców korzystających z CIM ukończyło wcześniej warsztaty dla rodziców, podczas których mogli zaczerpnąć wiedzy o komunikacji, sposobach budowania prawidłowych relacji i zapobiegania kryzysom w rodzinie.
CIM w Stowarzyszeniu Pelikan
Mediacja rodzinna włączająca głos dziecka oferowana przez Stow. Pelikan przebiega według określonych zasad. Odbywa się w obecności dwóch mediatorów i włącza specjalistę dziecięcego, który podczas sesji mediacyjnej jest traktowany jak strona, nie jak doradca.
Po spotkaniach mediatora z każdym rodzicem informujących o procesie, sposobie włączania dzieci i stosowności CIM oraz dwóch sesjach mediacyjnych odbywa się telefoniczna rozmowa (ok. 30 minutowa) specjalisty z każdym z rodziców oddzielnie. Następnie specjalista poznaje doświadczenia i perspektywy dziecka. To dziecko decyduje, co ma być przekazane rodzicom i czy chce wziąć udział w sesji z rodzicami. Na zakończenie odbywa się sesja mediacyjna z udziałem specjalisty i dziecka/dzieci (jeśli chcą). Ta kluczowa sesja prezentująca głosu dziecka jest zazwyczaj niezmiernie emocjonalna. Rodzice mają możliwość zobaczyć sytuację oczami dziecka. Pozwala im to utrzymać z dzieckiem bliską relację i może pomóc w podjęciu decyzji dotyczących dalszej opieki nad dzieckiem.
Stowarzyszenie Pelikan oferuje wsparcie poprzez autorskie warsztaty psychoedukacyjne dla rodziców w kryzysach okołorozwodowych oraz warsztaty wspierające dla dzieci w sytuacjach rozwodowych. Ponadto oferuje terapię psychologiczną dla osób w kryzysach, mediacje rodzinne, a także szereg innych działań, które składają się na kampanię ”Dziecko w rozwodzie” Dostrzec. Zrozumieć. Wesprzeć., finansowanych przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny.
Więcej informacji o projekcie na www.dzieckowrozwodzie.pl
Podsumowanie
Mediacja włączająca głos dziecka ma potencjał, by przynieść wiele korzyści, takich jak zwiększenie sprawczości dziecka w sytuacji kryzysu rodziny, poprawa jakości decyzji rodziców w procesie mediacyjnym, zmniejszenie stresu oraz promowanie zdrowych relacji rodzinnych. Jednakże, aby te korzyści mogły być w pełni realizowane, konieczne jest odpowiednie przeszkolenie mediatorów i specjalistów dziecięcych, by właściwe zabezpieczyć interesy dziecka oraz świadomość potencjalnych zagrożeń, takich ewentualnie jak manipulacja i obciążenie emocjonalne.
Notowała: Ewa Tacke