Standardy szkolenia mediatorów

Standardy szkolenia mediatorów rodzinnych obowiązujące w Stowarzyszeniu Mediatorów Rodzinnych

Standardy mogą ulec zmianie tylko na drodze uchwały Walnego Zebrania SMR.
* * *
Definicja
Mediacja to poufny proces rozwiązywania sporu lub konfliktu, w którym fachowo przygotowany, niezależny i bezstronny profesjonalista za dobrowolną zgodą stron pomaga im samodzielnie poradzić sobie z konfliktem. Mediacja pozwala jej uczestnikom określić kwestie sporne, zmniejszyć bariery komunikacyjne, opracować propozycje rozwiązań i, jeśli taka jest wola stron, zawrzeć wzajemnie satysfakcjonujące porozumienie. Mediacja rodzinna w sprawach dotyczących rozstania małżonków, separacji lub rozwodu nie jest ani nie zastępuje poradnictwa prawnego, rodzinnego czy psychoterapii.
* * *
Wymaganie ogólne
Kwalifikacje mediatora rodzinnego uzyskuje się w wyniku odbycia szkolenia o charakterze teoretycznym i praktycznym w wymiarze co najmniej 80 godzin zegarowych, potwierdzonego zaświadczeniem ukończenia kursu, oraz opcjonalnie:

  1. odbycia stażu (zgodnie z procedurą stażową) pod okiem doświadczonego mediatora (przeprowadzenie 5 spraw mediacyjnych w ko-mediacji z opiekunem stażu, sporządzenie 2 studiów przypadków)
  2. przeprowadzenie (samodzielnie lub w ko-mediacji z innym mediatorem) minimum 5 spraw mediacyjnych, z których każda obejmuje minimum 2 sesje wspólne stron i ich konsultowanie z doświadczonym trenerem – mediatorem podczas sesji grup konsultacyjnych (nie mniej niż 20 godz.)
  3. przeprowadzenie (samodzielnie lub w ko-mediacji z innym mediatorem) minimum 5 spraw mediacyjnych, z których każda obejmuje minimum 2 sesje wspólne stron i przedstawienie do oceny Komisji d.s. Standardów i Certyfikacji 2 studiów przypadków z przeprowadzonych przez siebie mediacji (sporządzonych zgodnie z „Wytycznymi do opisu przypadków”).

* * *
Przedstawione poniżej standardy dotyczą zakresu tematów i sposobu prowadzenia szkoleń dla mediatorów rodzinnych oraz wymagań stawianych osobom lub instytucjom szkolącym mediatorów rodzinnych, będących członkami SMR lub podzielających wartości i zasady prowadzenia mediacji rodzinnej, które obowiązują w SMR.

  1. Zakres tematów objętych szkoleniem:
    1. Wiedza teoretyczna i umiejętności praktyczne związane z prowadzeniem mediacji, w szczególności mediacji rodzinnej (w wymiarze co najmniej 40 godzin), w tym:
      1. Wiedza teoretyczna z zakresu mediacji:
        1. wiedza na temat dynamiki konfliktu i sposobów jego rozwiązywania;
        2. elementy teorii negocjacji;
        3. mediacja jako szczególna metoda rozwiązywania konfliktów i pracy z rodziną;
        4. zasady mediacji;
        5. rola mediatora;
        6. zastosowania mediacji oraz wskazania i przeciwwskazania do mediacji;
        7. dzieci w mediacji: ochrona interesów dziecka oraz formy i zakres włączania dzieci w proces mediacji;
        8. etyka w pracy mediatora rodzinnego
        9. standardy prowadzenia mediacji obowiązujące w Stowarzyszeniu Mediatorów Rodzinnych.
      2. Umiejętności praktyczne z zakresu mediacji:
        1. umiejętność zawierania kontraktu mediacyjnego;
        2. umiejętność oceny gotowości i zdolności rodziny do mediacji;
        3. umiejętność prowadzenia mediacji zgodnie z zasadami i przy wykorzystaniu właściwych technik mediacyjnych;
        4. umiejętności komunikacyjne;
        5. umiejętność kierowania procesem konfliktu;
        6. umiejętność współpracy ze współmediatorem/ką;
        7. umiejętność współpracy ze specjalistami;
        8. umiejętność oceny rodziny pod kątem zagrożenia przemocą;
        9. umiejętność sporządzania porozumienia końcowego.
    2. Wiedza psychologiczna, socjologiczna oraz umiejętności praktyczne z zakresu pracy z rodziną w konflikcie, w szczególności w sytuacji kryzysu rozwodowego (w wymiarze co najmniej 40 godzin), w tym:
      1. systemowe ujęcie rodziny;
      2. konflikt rodzinny i możliwe sposoby jego rozwiązywania;
      3. stadia separacji i rozwodu;
      4. wpływ konfliktów rodzinnych, rozwodu, separacji i powtórnego małżeństwa na dzieci, z uwzględnieniem faz rozwoju dziecka;
      5. przemoc w rodzinie;
      6. wiedza socjologiczna dotycząca struktury rodzinnej oraz współczesnych przemian w zakresie wzorców rodzinnych;
      7. wzory rodzicielstwa po rozwodzie, separacji i w rodzinach zrekonstruowanych;
      8. psychologiczne, społeczne i ekonomiczne konsekwencje separacji i rozwodu;
      9. elementy wiedzy z zakresu postępowania sądowego w sprawach rodzinnych w tym rozwodowych.
  2. Rekomendowane formy szkolenia
    Wiedzę i umiejętności przekazuje się poprzez:
    1. wykłady teoretyczne
    2. symulacje, gry, dramy
    3. ćwiczenia – indywidualne i w grupach
    4. analizy studiów przypadków
    5. dyskusje i refleksje uczestników
    6. kwestionariusze, ankiety, testy
    7. informacje zwrotne
    8. sesje konsultacyjne

    Szkolenie w zakresie mediacji rodzinnych powinno mieć formę treningu umiejętności praktycznych, przeważająca zatem część szkolenia winna obejmować metody aktywne (40% teorii, 60% ćwiczeń praktycznych).

    W trakcie szkolenia mediatorów rodzinnych zajęcia specjalistyczne (np. dotyczące prawa, przemocy w rodzinie lub psychologii rodziny) mogą być prowadzone przez inne osoby o wysokich kwalifikacjach w swojej dziedzinie.
  3. Wymagania w zakresie organizacji szkolenia:
    1. opracowanie szczegółowego programu szkolenia;
    2. wykorzystanie standardowej ankiety SMR do oceny efektywności szkolenia
    3. wystawianie zaświadczenia o ukończeniu szkolenia, z wyszczególnieniem poruszanych tematów oraz liczby godzin.
    4. czas trwania dnia szkoleniowego: nie mniej niż 4 i nie więcej niż 10 godzin zegarowych.

  4. Wymagania dotyczące kwalifikacji osób uprawnionych do prowadzenia szkoleń
    Osoby prowadzące szkolenia zgodne ze standardami szkolenia SMR mogą mieć status samodzielnego trenera lub też ko-trenera, prowadzącego szkolenie we współpracy z trenerem samodzielnym.
    1. Wymagania dotyczące kwalifikacji osób uprawnionych do samodzielnego prowadzenia szkoleń (trener):
      1. status członka zwyczajnego SMR;
      2. wykształcenie wyższe;
      3. stała (trwająca nie krócej niż 2 lata) praktyka w zakresie mediacji rodzinnych (minimum 6 spraw rocznie, udokumentowane na podstawie -opcjonalnie- umowy o mediację zawieranej ze stronami, ugody lub protokołu z mediacji)
      4. udokumentowane przeszkolenie w zakresie mediacji rodzinnych, w stopniu zgodnym z aktualnymi standardami uprawniającymi do wpisu na listę stałych mediatorów SMR;
      5. udokumentowane doświadczenie w prowadzeniu długotrwałych zajęć o charakterze warsztatowym dla osób dorosłych (długotrwałe zajęcia tj. minimum 16 godzin w jednym bloku szkoleniowym; wymagane jest udokumentowanie przeprowadzenia minimum 200 godzin szkoleń łącznie)
      6. stałe doskonalenie zawodowe w zakresie mediacji, w szczególności mediacji rodzinnej (szkolenia, superwizja, grupy samokształceniowe, wizyty studyjne) w wymiarze co najmniej 16 godz. rocznie.
    2. Wymagania dla ko-trenerów (młodszych trenerów)
      1. status członka zwyczajnego SMR;
      2. wykształcenie wyższe;
      3. stała (trwająca nie krócej niż 2 lata) praktyka w zakresie mediacji rodzinnych (minimum 6 spraw rocznie, udokumentowane – opcjonalnie- na podstawie umowy o mediację zawieranej ze stronami, ugody lub protokołu z mediacji);
      4. przeszkolenie w zakresie mediacji rodzinnych, w stopniu zgodnym z aktualnymi standardami uprawniającymi do wpisu na listę stałych mediatorów SMR;
      5. udokumentowane przeszkolenie w zakresie prowadzenia szkoleń w wymiarze co najmniej 16 godzin lub udokumentowanie rozpoczęcia takiego przeszkolenia w momencie ubiegania się o status ko-trenera;
      6. stałe doskonalenie zawodowe w zakresie mediacji, w szczególności mediacji rodzinnej (szkolenia, superwizja, grupy samokształceniowe, wizyty studyjne), w wymiarze co najmniej 16 godz. rocznie.


    Szczegółowe zasady wpisu na listę rekomendowanych trenerów SMR określa dokument „Regulamin udzielania rekomendacji trenerom Stowarzyszenia Mediatorów Rodzinnych przez Komisję do spraw Standardów i Certyfikacji SMR”
  5. Uwagi końcowe
    1. Rekomendacje dotyczące doboru uczestników szkolenia:
      1. podczas rekrutacji organizator szkolenia powinien dołożyć wszelkich starań, aby zagwarantować dobór odpowiednich uczestników precyzując wyraźne wymogi uczestnictwa (np. wykształcenie wyższe, doświadczenie w pracy z rodziną itp.)
      2. osoba/instytucja szkoląca ma prawo odmówić uczestnictwa w szkoleniu osobom, które nie spełnią tych wymogów;
      3. w przypadkach szczególnych osoba/instytucja szkoląca ma prawo, po udzieleniu informacji zwrotnej, zwolnić lub poprosić uczestnika o rezygnację z kursu.

Warszawa, marzec 2008